Жаңа өндірістер, технологиялар және қызметтер дамыған сайын, Қазақстанда жаңа бағыттар бойынша сапаны бағалау мұқтаждығы туып отыр. Бұл тізбектің бастапқы буыны – отандық мамандарды экономикада сұранысқа ие аккредиттеу схемалары бойынша оқыту. Оқыту аккредиттеу бағалаушылары мен өтініш беруші кәсіпорындардың менеджерлері үшін стандарттарды тереңірек түсінуді қамтамасыз етеді. Қатысушылардың біліктілігін арттыру мақсатында Ұлттық аккредиттеу орталығы мен ҚР СИМ ТРМК қолдауымен 2024 жылдың шілде-қазан айларында жаңа бағыттар бойынша сегіз семинар ұйымдастырылып, 144 қазақстандық маманның құзыреттілігі артты.

Оған аккредиттеу органы, сертификаттау және стандарттау ұйымдары, ғарыш, авиация және қорғаныс, медицина, білім беру және жол қозғалысы салалары кіреді. Стандарттар мазмұнын білу – жаңа бағалау схемалары бойынша мамандарды даярлау тізбегіндегі маңызды буын, бірақ ол жалғыз емес. Оқытылған стандарттар бойынша сәйкестікті білікті бағалау үшін қызметкерлер өздерінің сараптамасын одан әрі арттыруы керек. Ендігі арнайы семинарларға қатысушылар бұл қадамдарды жасады.

Мысалы, Global G.A.P. стандарты бойынша семинар тыңдаушыларының бірі қазір Global G.A.P. аудиторы мен кеңесшісі болу талаптары негізінде халықаралық деңгейде емтихан тапсыруға тілдік дайындықтан өтуде. Сонымен қатар, стандарт бойынша емтихан нәтижелері бойынша төрт ҰАО бағалаушысы шекті баллға қол жеткізді немесе одан жоғары нәтижеге қол жеткізді. Бұл оларға Global G.A.P. https://www.globalgap.org/ сайтында тіркелуге, өтінім беруге және Global G.A.P. бойынша тренер болуға мүмкіндік береді.

ISO 15189 «Медициналық зертханалар. Сапа және құзыреттілік талаптары» және оның баламасы ҚР СТ ISO 15189-2023 стандартын ілгерілету нәтижесінде Қазақстан Республикасының төрт медициналық зертханасы жаңа стандарт нұсқасына көшу туралы өтініш берді. ҰАО бұл стандарт бойынша оқытуды 2023 және 2024 жылдары ұйымдастырған. Бұл зертханалардың үлгісі әсіресе өзекті, өйткені 2026 жылдың 1 қаңтарынан бастап ҚР СТ ISO 15189 2015 жылғы нұсқасына сәйкестікті растайтын барлық аккредиттеу куәліктері жарамсыз деп саналады.

Осылайша, 2024 жылғы оқыту сессиясы барысында жаңа аккредиттеу бағыттарын нығайту және осы салаларда сапа жүйесін бағалауға дайындығын қамтамасыз ету негіздері қаланды.

Анықтама үшін:

16-17 шілдеде ISO/IEC 17043:2023 «Сәйкестікті бағалау. Біліктілікті тексеру провайдерлерінің құзыреттілігіне қойылатын жалпы талаптар» стандарты бойынша семинар және тағылымдама өтті. Қытайдың CNAS аккредиттеу органының сарапшыларының басшылығымен 11 қатысушы білім алды.

5-8 тамыз аралығында Латвиядан келген сарапшы Эдите Страздинаның көмегімен 6-нұсқадағы GlobalG.A.P., IFA, FV стандарттары бойынша Өсімдік шаруашылығы – Жемістер, Көкөністер модулі бойынша 17 маман оқыды.

4-5 қыркүйекте Кореяның KAB аккредиттеу органымен бірлесіп, EN 9100 «Сапа менеджменті жүйесі. Авиация, ғарыш және қорғаныс ұйымдарына қойылатын талаптар» стандарты бойынша онлайн оқытудан 22 адам өтті.

1-2 қазанда Астанада EN 9100 стандарты бойынша оқыту TURKAK аккредиттеу органының лекторы мырза Дуру Месуттың тәлімінен 23 қазақстандық сарапшы өтті.

18-19 қыркүйекте ILAC MRA келісімінің төрт қол қоюшысы аккредиттеу органының бірі - Үндістанның «Quality and Accreditation Institute» бас директоры Dr. Bhupendra K. Rana Астанада ISO 7101:2023 «Денсаулық сақтау ұйымдарының сапа менеджменті жүйесі. Талаптар» халықаралық стандарты бойынша 20 тыңдаушыға семинар өткізді.

23-24 қыркүйекте Қытайдың CNAS аккредиттеу органының сарапшылары Mr. Shuai Zhenhua мен Ms. Liu Jia 23 қазақстандыққа ISO 21001 халықаралық стандартын енгізу бойынша өз білімдерімен және тәжірибелерімен бөлісті. ISO 21001 «Білім беру ұйымдары. Білім беру ұйымдарын басқару жүйелері. Талаптар мен пайдалануға арналған нұсқаулық».

25-26 қыркүйекте Астанада CNAS-пен бірлесіп ISO 39001:2012 «Жол қозғалысы қауіпсіздігі менеджменті жүйесі. Талаптар және пайдалануға арналған нұсқаулық» стандартын оқыту семинары өтті, 16 тыңдаушы қатысты.

8-9 қазанда CNAS әріптестері 12 қазақстандық маман қатысқан ISO 15189-2023 «Медициналық зертханалар. Сапа және құзыреттілік талаптары» стандарттары бойынша қазақстандық әріптестерді оқытуды жүзеге асырды.