19-22 мамыр аралығында Түркістан облысына жұмыс сапары кезінде вице-премьер Серік Жұманғарин Қазығұрт ауданының бидай өндірушілерімен және Мақтаарал ауданының мақта өсірушілерімен кездесті.

Бүгінде Түркістан облысында 469,3 мың гектар жерге көкөністер мен егін егілді. Оның 100 мың гектардан астамы – Қазығұрт ауданында. Мұнда бидай, арпа, жүгері, бұршақ дақылдары, майлы дақылдар, сондай-ақ көкөністер өсіріледі. 2 мың гектарға жуық аумаққа бау-бақ өсірілді. Жайылымға 133 мың га бөлінген. Агроқұрылымдардың басым көпшілігі – шаруа қожалықтары (3375). Бұдан бөлек, 105 серіктестік пен 127 кооператив бар. Мал шаруашылығы, әсіресе қой шаруашылығы өте дамыған, 400 мыңға жуық бас бар.

«Қазығұрт-Агро» ЖШС-нің директоры Ержан Көбеев вице-премьермен кездесуде субсидиялауға жататын тыңайтқыштарды енгізу нормасын және фермерлер үшін арзандатылған дизель отынын тұтыну нормативін ұлғайту мәселесін көтерді. 

«Егер біз мөлшерін көбейтсек, біз жерді екі рет өңдеп, топырақты жақсарта аламыз», — деді ол. 

Серік Жұманғарин өндіруші зауыттарда қажетті қорды қалыптастыру үшін фермерлер тыңайтқыштарға уақтылы өтініш беруі қажет екенін айтты. 

«Биыл республика бойынша тыңайтқыштарды субсидиялауға 35 млрд теңге бөлінді, біз бұл мақсатқа шамамен 1,5 млн тонна бөлуді жоспарлап отырмыз. Алдағы жылдардағы жоспарлар көлемін 3,2 млн тоннаға  дейін ұлғайту көзделген. Тыңайтқыш алуға мүмкіндігіңіз бар, өтінім беру керек», — деп атап өтті ол.

Шаруа Спандияр Байғұлов шетелдік ауыл шаруашылығы техникасына субсидияның алынып тасталғаны туралы сұрады. 

«Мен шетелдік комбайнды 140 млн теңгеге несиеге алғым келді. Бірақ маған бұрынғыдай 6%-бен емес, тек 15%-бен ғана берілетінін, енді субсидия жоқ екенін айтты. Солай ма?» — деп сұрады ол. 

Ауыл шаруашылығы вице-министрі Азат Сұлтанов Қазақстанда аналогтары өндірілетін шетелдік техниканы сатып алуға енді субсидиялар берілмейтінін айтты. Отандық техниканы сатып алуға берілетін субсидиялар 30%-ды құрайды. Бұл ретте елімізде өндірісі жолға қойылмаған шетелдік ауыл шаруашылығы техникасын 25%-бен субсидиялау жалғасады. Десе де комбайндар Қазақстанда жеткілікті көлемде шығарылады.

Мақтаарал ауданында Серік Жұманғарин мақта егу бойынша көктемгі дала жұмыстарының барысымен танысты. Мұнда «Хамро Ата» өндірістік кооперативі Қытай инвесторымен бірлесіп, «Peng Seng» тамшылатып суару технологиясы бойынша 310 гектарға мақта отырғызды. Жобаның ерекшелігі – қарапайым әдіспен егілген мақта алқаптарымен салыстырғанда, ағынды сулардың көлемін 50% үнемдеуге болады. Бұл өнімділікті гектарына 60-70 центнерге арттырады. 

Мұнда вице-премьерге мақта өсіру және қайта өңдеу бойынша жобалар туралы ақпарат ұсынылды, оларды іске асыру биыл басталды. Бұлар – құны 10 млрд теңге болатын «Cotton мақта», «Tulpar Textile» – 15 млрд теңге, (жіптер өндірісі), «TST Jetisay Textile» (жіптер өндірісі, мақта өңдеу, маталар мен тоқыма өндірісі) кластерлері. Сонымен бірге өзбек серіктестерімен бірлескен, құны $50 млн болатын «Global Textile Turkestan» экспортқа бағдарланған кластері де жүзеге асады. 

Вице-премьермен кездесуде мақта өсірушілер аймақтың ерекшеліктерін ескере отырып, көктемгі дала жұмыстарына жеңілдетілген дизель отынын беру нормативтерін қайта есептеу мүмкіндігі туралы мәселені көтерді. Бұдан бөлек, субсидия төлемдерін кешіктіру мәселесі де айтылды. 

«Біз биылғы егіс науқанына арзандатылған бағамен 376 мың тонна дизель отынын бөлдік. Алдымен 340 мың тонна, ал қажеттіліктер нақтыланғаннан кейін тағы 36 мың тоннаға ұлғайттық. Қазір көктемгі дала жұмыстарына фермерлер үшін жылдық 5% өсіммен 580 млрд теңге бөлеміз. Өтінім беріп, жеңілдіктерді пайдалануға болады», — деді Серік Жұманғарин мақта өсірушілерге.

Сондай-ақ сапар аясында вице-премьер жүгеріні қайта өңдеу зауытының, «ЭКО-культура» жылыжай кешенінің, банан өсіретін жылыжайдың құрылыс барысымен және «Бөрте-милка» сүт-тауар фермасының дамуымен танысты.