Қайта өңдеуге деген қызығушылық артып келеді
«Жасыл даму» АҚ-да өткен баспасөз конференциясы барысында «Таза Қазақстан» республикалық экологиялық акциясының іске асырылу барысы, сондай-ақ қалдықтарды басқару саласындағы жобаларды жеңілдікпен қаржыландыру, «Ecoqolday» автоматтандырылған ақпараттық жүйесінің жұмысы, ескі көлік құралдары мен өздігінен жүретін ауыл шаруашылығы техникасын кәдеге жарату бағдарламасы мәселелері айтылды.
Мәселен, «Таза Қазақстан» республикалық экологиялық акциясы аясында осы жылдың наурыз – мамыр айлары аралығында 900 мың тоннадан астам қоқыс жиналып, 2,5 млн. жасыл желек отырғызылды. Еріктілермен, қоғам қайраткерлерімен, мемлекеттік қызметшілермен және кәсіпкерлермен қатар жалпы қалалық акцияға 2,4 миллионнан астам адам қатысты.
Бұдан басқа, халықты кеңінен қамту мақсатында «Таза өлке», «Киелі мекен», «Жасыл аймақ», «Өнегелі ұрпақ» және «Мөлдір бұлақ» сияқты апта сайынғы жобалар әзірленді. Аталған іс-шаралар бойынша БАҚ-та және әлеуметтік желілерде ауқымды ақпараттық жұмыс жүргізіліп елді мекендерді көгалдандыру, санитарлық тазалау және абаттандыру жұмыстары жалғасын тапты. Ал 10 маусымда Астана – Алматы тас жолында жол бойындағы қоқыстардан тазарту бойынша ROAD-эстафета ұйымдастырылып, онда 100 тоннадан астам қоқыс жиналды.
Сондай-ақ, «Өнеркәсіпті дамыту қоры» АҚ арқылы, «Жасыл даму» АҚ қалдықтарды басқару саласындағы жобаларды жеңілдікпен қаржыландыру тетігі негізгі бағыттарының бірі болып табылатын бағдарламаларды іске асыратыны атап өтілді. Бағдарлама қоқыс таситын көліктерді, сұрыптау желілерін және қайта өңдеу зауыттарын сатып алуға мүмкіндік беру арқылы қалдықтарды азайтуға және қайта өңдеу өнеркәсібін дамытуға ықпал етеді. 185 миллиард теңге мөлшеріндегі қаражат 3 жылдан 15 жылға дейінгі мерзімге жылдық 3%-ға дейінгі сыйақы мөлшерлемесімен беріледі.
Бұл ретте, жеңілдетілген қаржыландыруды алу үшін өтініш берушілерге 20% мөлшерінде бастапқы жарна, оның ішінде 10% ақшалай қаражатпен беру қажет.
«Ecoqolday» автоматтандырылған ақпараттық жүйесі бойынша ол қайталама шикізатқа сұранысты арттыру және оны қайта өңдеу үшін енгізіліп жатқандығы айтылды. 2024 жылға субсидия ретінде 7,6 млрд теңге қарастырылған. Қазіргі уақытта жүйеде 77 компания өтінім берді, оның ішінде 51 құрастырушы, 19 қайта өңдеуші және 7 толық циклді кәсіпорын, оның ішінде 33 компанияның өтінімдері мақұлданды.
ҚР Экология және табиғи ресурстар министрлігі «Жасыл даму» АҚ-мен бірлесіп ескі көлік құралдарын, сондай-ақ өздігінен жүретін ауыл шаруашылығы техникасын кәдеге жаратудың жаңа бағдарламасын әзірледі. Оған қара металды қайта өңдеу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын барлық кәсіпкерлік субъектілері қатыса алады. Осылайша, бір кәсіпорынның монополиясы алынып тасталады. Ескі автокөлікті қайта өңдеу үшін төлем алынатын шикізатқа меншік құқығы болып табылады.