2024 жылғы 25-27 қыркүйек аралығында Женева қаласында Дүниежүзілік сауда ұйымының (ДСҰ) алаңында Қазақстан сауда саясатының алғашқы шолуынан өтеді. Қазақстандық делегацияны ҚР сауда және интеграция Вице-министрі Қайрат Төребаев басқарды. Бұл процесс Қазақстанның сауда саясатына ДСҰ-ға мүше елдер тарапынан ұжымдық мониторингті және ДСҰ-ға кіру кезінде қабылданған міндеттемелердің орындалуын бағалауды қамтиды.

ДСҰ-ға мүше елдердің сауда саясатына шолулар-бұл елдің әлемдік саудадағы үлесіне байланысты белгілі бір жиілікте жүргізілетін тұрақты тәжірибе. Шолу барысында Қазақстанда ДСҰ-ға кірген сәттен бастап экономикалық және сауда өзгерістерді бағалауға, сондай-ақ халықаралық міндеттемелерді орындауға басты назар аударылатын болады.

Шолудың негізгі құжаттары: ДСҰ Хатшылығының баяндамасы; Сауда және интеграция министрлігі, ДСҰ жанындағы ҚР Тұрақты өкілдігімен және мүдделі мемлекеттік органдармен бірлесіп дайындаған Қазақстан Республикасы Үкіметінің ұлттық баяндамасы.

Екі құжатта Қазақстанның сауда-экономикалық саясатының әртүрлі аспектілері, соның ішінде экономика, инвестициялар, мемлекеттік қолдау, кедендік рәсімдер, салық салу, көлік, энергетика, зияткерлік меншік және т.б. бағыттайғы ақпарат жан-жақты қамтылған.

Шолу қарсаңында Қазақстанда ДСҰ хатшылығының сарапшылары екі рет болып, елдің сауда-экономикалық саясатындағы негізгі өзгерістер туралы ақпарат алып, Ұлттық баяндаманы дайындауға қолдау көрсетті.

Талқылау барысында ДСҰ мүшелерінен ауыл шаруашылығын қолдау шаралары, өнеркәсіптік субсидиялар, кедендік әкімшілендіру, инвестициялық режим, мемлекеттік сатып алу сияқты мәселелерді қамтитын 300-ден астам сұрақ түсті.

Қазақстан Республикасының сауда саясатына алғашқы шолу ҚР-ның халықаралық сауда жүйесіндегі ұстанымын нығайтудағы маңызды қадам болмақ. Ол Қазақстанның жаһандық экономикаға үздік интеграциялануына, ішкі сауда саясатын жақсартуға және ДСҰ қағидаттарына бейілділігін растауға ықпал етеді. Сонымен қатар, Шолу жаһандық сауда стандарттарына бейімделудегі прогресті көрсетуге мүмкіндік береді, бұл өз кезегінде халықаралық серіктестер мен инвесторлардың сенімін арттыруға мүмкіндік береді.

Сауда саясатының бірінші шолуы одан әрі дамуды талап ететін облыстарды анықтауға мүмкіндік береді және болашақта ҚР тиімді сауда саясатын қалыптастыру үшін бағдар болады.

Қазақстан ДСҰ-ға мүше болғаннан бері сенімді сауда серіктесі ретінде танылып, шикізаттық емес секторға елеулі инвестициялар тартты. 2023 жылға қарай тауар экспорты 2016 жылмен салыстырғанда 114%-ға артты, бұл әртараптандыру саясатының сәтті жүзеге асқанын растайды. 2022 жылы Қазақстан ДСҰ-ның 12-ші министрлік конференциясында табысты төрағалық етіп, балық аулау субсидиялары, азық-түлік қауіпсіздігі және ауыл шаруашылығы салаларында айтарлықтай нәтижелерге қол жеткізді.

Еске салайық, 2022 жылдың қыркүйек айында Қазақстан Президенті ДСҰ жанындағы тұрақты өкілдікті құрды, бұл елдің жаһандық экономикалық тұрақтылық пен өсімге деген сенімділігін айқындайды. Бұл қадам ДСҰ-ның халықаралық саудадағы маңызды рөлін мойындауды және Қазақстанның оның жұмысына белсене қатысуға дайын екенін көрсетеді.