Үкімет отырысының қорытындысы бойынша Премьер-Министрдің бірінші орынбасарының қатысуымен баспасөз конференциясы өтті. Роман Скляр журналистерді Президенттің «Әділетті Қазақстан: заң мен тәртіп, экономикалық өсім, қоғамдық оптимизм» атты Жолдауын іске асыру және энергетикалық және коммуналдық инфрақұрылымдарды жаңғырту, өңдеу өнеркәсібін дамыту, инвестициялар тарту бойынша Үкімет жүргізіп жатқан жұмыстар туралы хабардар етті. 

Үкімет алдына 2030 жылға қарай жылумен жабдықтау желілерінің тозу деңгейін 40%-ға дейін төмендету міндеті қойылды. Жүргізілген жұмыстардың арқасында соңғы жылдары көрсеткіш 61%-дан 52%-ға дейін төмендеді. Өткен жылу беру маусымы ауыр апаттарсыз өтті. Технологиялық бұзылулар барынша қысқа, нормативтік мерзімдерде жойылды. Сондай-ақ «Тарифті инвестицияға айырбастау» бағдарламасы іске асырылуда. Осының есебінен жылу-энергия көздеріндегі жөндеу жұмыстарын қаржыландырудың жалпы көлемі өткен жылы тарихтағы ең ірі көрсеткіш – 227 млрд теңгеге жетті, ал биыл 327 млрд теңгеге дейін өсті. Салыстыру үшін: 2020-2022 жылдары қаржыландыру көлемі жылына орта есеппен 90 млрд теңгеден аспаған.

Ағымдағы жылу беру маусымында 5 энергия блокта, 32 қазандықта және 28 турбинада жөндеу жұмыстары аяқталды. 19,9 мың км электр энергиясын беру желілеріне, 376 қосалқы стансаға және 4046 тарату пунктіне жөндеу жұмысы жүргізілді. Жылу желілері бойынша жұмысты орындау жылдық жоспардың 99%-ын немесе 536 км құрайды.

«Бірқатар оңтүстік аймақтарда жөндеу жұмыстары жалғасуда, бірақ бұл тұтынушыларға жылу беру ісіне әсер етпейді. Сондай-ақ өңірлерде қажетті отын, оның ішінде коммуналдық-тұрмыстық қажеттіліктерге арналған көмір резервтері құрылды. Осылайша, ағымдағы жылу беру маусымы тұрақты өтеді деп күтудеміз», — деп атап өтті Роман Скляр.

Сондай-ақ бірінші вице-премьер былтыр өрт сөндіру техникасы мен жабдықтарын сатып алуға 16 млрд теңге бөлінгенін айтты. Биыл бұл сома 3 еседен астам ұлғайтылып, 52 млрд теңгені құрады.

«Бұл барлық уақыттағы рекордтық сома, орман шаруашылығына мұндай көлемдегі қаражат осы кезге дейін бөлінген жоқ. Бұл өрт қаупі жоғары өңірлердегі орман қорғау мекемелерін 100% техникамен жабдықтауға мүмкіндік береді. Осы бағыттар бойынша жұмыс жалғасады, бақылау мен үйлестіру күшейтіледі. Аталған жұмыс Мемлекет басшысының Жолдауында қойылған міндеттерді іске асыру мақсатында жүргізілуде», — деп атап өтті спикер.

Атап айтқанда, өңдеу өнеркәсібі бойынша — биылғы 8 айда өндіріс көлемі 14,9 трлн теңгені құрады, бұл өткен жылдың көрсеткішінен 4,9%-ға артық. Саланың ЖІӨ-ге қосқан үлесі металлургия, машина жасау, химия өнеркәсібі және фармацевтика есебінен 12,5%-ды құрады.

«Металлургиядағы өсім ұлттық инвестор "Qarmet"-тің келуімен және кешенді жаңғыртудың басталғанымен байланысты. Нәтижесінде өндірістік тұрақтылық, қызметкерлердің орташа жалақысының 13,5%-ға көбеюі байқалады. Жалпы, 2024 жылы шамамен 1,3 трлн теңгеге 180 жобаны іске қосу жоспарланған. Металлургия, мұнай өңдеу және мұнай-газ химиясы, машина жасау, химия салаларында 17 серпінді жобаны іске асыру ерекше бақылауда. Әрбір жоба бойынша егжей-тегжейлі жоспарлар бекітілді», — деп атап өтті Премьер-Министрдің бірінші орынбасары.

Жұмыстың маңызды бағыты – жергілікті қамтуды дамыту. Отандық өндірушілермен ұзақ мерзімді шарттар мен оффтейк-келісімшарттар жасасуды көздейтін заңнамалық түзетулер әзірленді. Тауар өндірушілерді шикізатпен қамтамасыз ету тетігі енгізілді, ол бойынша ірі жеткізушілермен 25 келісім жасалды.

Газ саласы бойынша: 12 млн-нан астам адам немесе ел халқының 60%-ы газға қол жеткізе алады. Жыл соңына дейін тағы 300 мыңнан астам адам қамтамасыз етіледі. Биыл бөлінген қаражатқа 1,7 мың шақырымнан астам газ желілері салынып, жаңғыртылады.

Осы жылдың тамыз айында Премьер-Министр «Талдықорған – Үшарал» магистральдық газ құбырының құрылысын бастауға тапсырма берді. «Ақтөбе – Қостанай» газ құбырын және «Бейнеу – Бозой – Шымкент» құбырының екінші желісін іске асыру бойынша дайындық жұмыстары жүргізілуде. Ресурстық базаны кеңейту мақсатында былтыр Анабай, Шығыс Өріктау, Рожковское кен орындары пайдалануға берілді. 2025-2030 жылдары тағы 7 жобаны іске қосу жоспарланған. Қашаған, Қарашығанақ кен орындарында және Жаңаөзен қаласында төрт ГӨЗ салу тауарлық және сұйытылған газ өндірісін ұлғайтуға мүмкіндік береді.

Энергетика секторының мәселелеріне назар аударылды. Бірінші вице-премьердің айтуынша, бүгінде жүктеменің ең жоғары сағаттарында электр энергиясының тапшылығы 2 ГВт-қа жетеді. Тиісті шараларды қолданбаса 2030 жылға қарай бұл көрсеткіш 7 ГВт-қа дейін өсуі мүмкін.

Осыған байланысты 2028 жылға қарай жалпы генерацияның шамамен 6,7 ГВт іске қосу жоспарланған, оның 700 МВт биылдың өзінде енгізілетін болады. Сондай-ақ Көкшетау, Семей және Өскеменде жаңа ЖЭО, Ақтөбе, Ақтау, Қызылорда, Түркістан және басқа қалаларда жаңартылатын энергетика объектілері, бу-газ қондырғылары салынады.

«Біз 2060 жылға қарай көміртегі бейтараптығына қол жеткізу бойынша міндеттемелер қабылдадық. Ескі көмір қуатынан дәйекті түрде кету керек екендігі сөзсіз. Осыған байланысты жеке атом электр стансасын салу жалғыз қолайлы нұсқа саналады. Ол үшін бізде барлық қажетті жағдайлар бар. Өздеріңіз білетіндей, референдум өткізілді. Халық дауыс берді. Нәтижелері белгілі. Әлемде 415 ядролық реактор жұмыс істеп тұрғанын атап өткім келеді. Тағы 62-сі құрылыс кезеңінде. Ал 2050 жылға қарай атом энергиясын пайдалану үш есе артады деп болжануда. Сондықтан атом стансасын салу туралы шешім тек қажеттіліктен ғана емес, бейбіт атомды пайдаланудың әлемдік үрдістерінен де туындап отыр», — деп мәлімдеді баспасөз конференциясында Роман Скляр. 

Көлік инфрақұрылымына келетін болсақ – теміржол дәліздерінің дамуына және экономиканың сұранысының артуына байланысты «Қазақстан темір жолы» ұлттық тасымалдаушысының рөлі артып келеді. Қазіргі уақытта теміржол жүктерінің 73%-ы өзіндік құннан төмен тасымалданады. Үш жыл ішінде оларды рентабельділік деңгейіне жеткізу бойынша реттелетін т/ж тарифтерін кезең-кезеңімен арттыру жүзеге асырылады.

Әуехабтарды дамыту және әуе жүктерді өңдеу көлемін ұлғайту үшін әуежайлардың инфрақұрылымын кеңейту және жаңғырту, кедендік рәсімдерді оңайлату, цифрлық шешімдерді енгізу жөнінде шаралар қабылдануда. Зайсан, Катонқарағай және Кендірлі курорттық аймақтарында әуежайлар салу бойынша жұмыс басталды, оларға қажетті инфрақұрылым жеткізілді.

Жұмыс барысына мониторинг жасайтын «Е-Joldar» бірыңғай цифрлық платформасын іске қосу арқылы автожолдарды орташа жөндеу тәжірибесі 10 мың шақырымға дейін кеңейтіледі.

Инвестициялар үшін өткір халықаралық бәсекелестік жағдайында капиталды «осында және қазір» режимінде тарту үшін шешім қабылдау басты қажеттілік. Сондықтан Үкімет жанындағы Инвестициялық штабқа үлкен өкілеттіктер берілді. Бұл металдарды терең өңдеу, мұнай, газ және көмір химиясы, туризм, энергетика, машина жасау сияқты басым салалардағы жобаларды іске асыруды жеделдетуге мүмкіндік берді.

Роман Скляр журналистерге Президент қойған міндеттер шеңберінде инвестициялар тарту бойынша жүргізіліп жатқан жұмыстар туралы хабардар етті.

Осылайша, жыл басынан бері Инвестициялық штаб жалпы сомасы $45 млрд-қа жуық 88 инвестициялық жобаны қарастырды. «Озық» инвестициялық жобаларды іске асыру мониторингінің алгоритмі әзірленді, инвесторлармен тұрақты байланыс орнатылды.

«“Инвестицияларға тапсырыс беру” тетігі әзірленді, онда әкімдіктер өңірлік ерекшеліктер мен артықшылықтарды ескере отырып жобаларға бастамашылық жасайды. Инвест штабтың шешімдерімен 80 нормативтік-құқықтық актіге қажетті өзгерістер мен толықтыруларды жедел енгізу жөнінде тапсырмалар берілді. Инвестициялық жобаларды сүйемелдеу Ұлттық цифрлық инвестициялық платформада жүргізілуде, онда 755 жоба тіркелген», — деп түйіндеді Роман Скляр.