60-шы Венеция биенналесінде «Jerūiyq: көкжиектен тыс көзқарас» қазақстандық павильонына халықаралық сыншылар жағымды пікір білдірді. Көрме ашылғаннан бері мифтік аңыздың заманауи үлгісін көрсеткен экспозиция биенналеге қатысушылар мен қонақтар арасында көп талқыға түсті.

Қазақстан Республикасының Ұлттық павильоны Мәдениет және ақпарат министрлігінің қолдауымен алғаш рет беделді көрмеде ұсынылды. Оның комиссары – ҚР Мәдениет және ақпарат министрі Аида Балаева.

Jerūiyq – бүгінге дейін ауыздан-ауызға тарап, ұрпақтан-ұрпаққа жеткен қазақ аңызы бойынша «құтты мекенді» іздеу. Экспозицияда футуристік көкжиектер мен қазіргі порталдан бөлек өлшемге дейінгі қиял әлемі ұсынылған. Қазақ суретшілерінің туындылары тақырыпты бірнеше буын тұрғысынан көрсету үшін мұқият іріктеліп алынған: ХХ ғасырдың 70-80-90 жылдарында қалай қабылданғаны және оны жаңа медиамен жұмыс істейтін заманауи суретшілер қайтадан бастан кешіргені көрінеді.

«Қазақстанға өз өнерін көрсету өте маңызды. Тарих пен қазіргі заманды ұштастыру идеясы мен тұжырымдамасы қызықты және маған ұнады», – деді германиялық арт-сыншы әрі суретші Валерия Абентрот.

Қазақстан павильонын көпшілік жылы қабылдады. Оған павильонның бірегей тұжырымдамасы мен қазақстандық суретшілердің ұрпақтар сабақтастығы байқалатын ерекше жұмыстары сеп болды. Мысалы, өткен онжылдықты бейнелейтін Кәмил Муллашев пен Ерболат Төлепбайдың жұмыстары, Сәкен Нарынов пен Сергей Масловтың заманауи диалогы қазақстандық өнердің модернизмнен жаңа медиаға дейінгі эволюциясын көрсетеді.

The2vvo суретшілер тобының «Қатысу» саунд-инсталляциясы мен Анвар Мүсіреповтің «Аластау» бейне эссесі сияқты дәстүрді жаңа медиамен үйлестіретін жұмыстар көпшіліктің назарын аудартты. Бұл биенналенің негізгі тұжырымдамасы көші-қон мәселелері мен мәдени плюрализм тақырыбын көрсетеді.

«Біріншіден, маған қатты әсер еткен нәрсе – сіздер ата-бабаның даңқты дәстүрін жалғастырып, сонымен бірге оны қазіргі заманмен ұштастыра алатындарыңыз. Сіздер соның ортасын таба білдіңіздер. Өткен мен болашақты үйлестіре отырып, алға ұмтылып жатырсыздар. Мұның нәтижесі керемет болады. Бұл үлкен жетістік, өйткені Батысқа жетпейтіні – осы», – деді Марк Иннаро, Египет және Солтүстік Африкадағы италиялық радиотелевизия бюросының жетекшісі.

Дәстүрлі қазақ иірімдері мен заманауи көркемдік тәжірибелердің ерекше үйлесімі сыншылардың ғана емес, жалпы жұртшылықтың қызығушылығын тудырды. Павильон жұмыс істеген күндері келушілер саны артып, жобаны талқылап, пікір білдіргендердің де қарасы көп болды.

Айта кетейік, қазақстандық суретшілердің өнер көрмесіне қатысуы «ViledFASHION» ЖШС бас демеушісінің, «Qazaq oil» ЖШС, «Universal Energy Kazakhstan» ЖШС қолдауымен ұйымдастырылды.

24 қарашаға дейін Navale мұражайының тарихи ғимаратында өтіп жатқан 60-шы Венеция өнер биенналесінде қазақстандық павильон жұмыс жасайды.