Логистика және теміржол тасымалдауы: Абай облысының экономикалық дамуының қозғаушы күші

Абай облысы – дәстүр мен болашақтың қиылысқан нүктесінде орналасқан аймақ. Мұнда заманауи логистика және тасымалдау жүйелері экономиканың дамуының негізгі тіректері болып табылады. Әсіресе, теміржол тасымалдауы аймақ ішіндегі және халықаралық саудадағы өзекті міндеттердің бірі болып, логистиканың тиімді жүйесі арқылы өнімді жеткізудің және тасымалдаудың жылдамдығы мен қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.
Шәкәрім университетінде жүзеге асырылып жатқан «Логистика және тасымалдауды ұйымдастыру» білім беру бағдарламасы өңірге қажетті жоғары білікті мамандарды даярлауға бағытталған. Осы оқу бағдарламасы арқылы студенттер заманауи логистикалық жүйелерді меңгеріп, инфрақұрылымды жетілдіруде маңызды рөл атқарады. Сонымен қатар, ҚР Президенті Қ.К. Тоқаевтың 2025 жылды «Жұмысшы мамандықтары жылы» деп жариялауы кәсіптік білім беруді қолдап, өңірдегі мамандар даярлау мәселесіне ерекше назар аударуды көздейді. Бұл бастамалар Абай облысының дамуына, инновациялық жобаларды іске асыруға және халықаралық сауда-саттық мүмкіндіктерін арттыруға зор ықпал етеді.
Жаһандану мен халықаралық сауданың қарқынды дамуына байланысты логистика – елдің экономикалық жүйесінің негізі. Өнімді уақытылы және тиімді жеткізу, жеткізу тізбегін оңтайландыру арқылы шығындарды азайту – бұл факторлар өңірдегі кәсіпкерлік белсенділікті арттырады. Абай облысында логистика саласындағы білім беру бағдарламаларының маңызы ерекше, себебі:
- Заманауи технологиялар мен инфрақұрылым арқылы өнімді ішкі және халықаралық нарықтарға тиімді жеткізу мүмкіндігі артады.
- Логистиканы жақсарту өнімнің нарықтағы орнын нығайтуға және инвесторларды тартуға септігін тигізеді.
- Тасымалдау және логистика саласындағы даму жаңа мамандарды дайындауға, жұмыс орындарын көбейтуге әкеледі.
Теміржол – қауіпсіз әрі үнемді тасымалдау құралы ретінде танылған. Абай облысында теміржол инфрақұрылымы өңірдің экономикалық өмірінің маңызды бөлігін құрайды. Теміржол тасымалдауының негізгі артықшылықтарын айта кететін болсақ, маршруттарды оңтайландыру арқылытеміржол желілері өнімді аймақ ішінде және халықаралық нарықтарға тез әрі сенімді жеткізуге мүмкіндік береді, теміржол саласының дамуы аймақтағы өндірістік кешендерді жаңғыртуға, техникалық қызмет көрсету және инфрақұрылымды жетілдіруге ықпал етеді.
Тиімді логистикалық жүйе мен теміржол тасымалдауының дамуы үшін жоғары білікті мамандарды дайындау маңызды. Бұл бағытта Семей қаласының әкімдігі ерекше қолдау көрсетеді. Жыл сайын 6В11303 – «Логистика және тасымалдауды ұйымдастыру» білім берубағдарламасына жергілікті атқарушы органдарының гранттары бөлінуде, мәселен, 2021 жылы – 3 адам, 2022 жылы – 19 адам, 2023 жылы – 10 адам, 2024 жылы – 4 адам әкімдік тарапынан бөлінген грант иегерлері атанды.
Бұл болашақ мамандарды қолдаудың қуатты құралы болып табылады және студенттерге қаржылай көмек көрсету ғана емес, олардың кәсіби және тұлғалық дамуына қосымша мүмкіндіктер ашады.
Қаржылық қолдау студенттердің оқу процесіне толық көңіл бөлуіне жағдай жасайды, себебі олар тұрмыс шығындарын, оқу материалдары мен қосымша білім алу шығындарын жабады. Жас таланттарды қолдау аймақтың тасымалдау инфрақұрылымын және логистика саласын дамытуға маңызды үлес қосатын жоғары білікті мамандарды даярлауға септігін тигізеді, бұл Семей қаласы сияқты стратегиялық маңызы бар аймақ үшін өте өзекті. Осы қолдау шаралары Абай облысының экономикалық дамуына тұрақты серпін береді.
Абай облысы Қытаймен шекаралас аймақ ретінде халықаралық сауда мен экономикалық ынтымақтастықта ерекше орын алады. Бұл геосаяси артықшылықтар келесі бағыттарда көрініс табады:
· Халықаралық сауда байланыстары: Қытаймен тікелей байланыс орнату экспорт-импорт операцияларын кеңейтіп, жаңа нарықтарға жол ашады.
· Экономикалық серіктестік: Аймақтық және халықаралық деңгейде серіктестік қатынастарды нығайту, технологиялар мен инновацияларды енгізу мүмкіндігі жоғары.
· Логистикалық хабтың құрылу потенциалы: Қытаймен шекараласу Абай облысында үлкен логистикалық хаб құрылуына мүмкіндік береді. Мұндай хаб өңірдегі тасымалдау процесін оңтайландырып, халықаралық нарықтағы бәсекеге қабілеттілікті арттырады.
Осы артықшылықтарды тиімді пайдалану арқылы облыс инвестицияларды тартуға, инфрақұрылымды дамытуға және жаңа жұмыс орындарын құруға мүмкіндік алады.
Логистика және теміржол тасымалдаулары – Абай облысының экономикалық дамуының негізі мен болашағын айқындайтын маңызды факторлар. Семей қаласының әкімдігінің әр жыл сайын білім беру гранттарын бөлуі, облыстың Қытаймен шекараласуы және үлкен логистикалық хаб құру потенциалы өңірдің тұрақты дамуына жағдай жасайды.
Бұл кешенді шаралар көліктік инфрақұрылымды жетілдіріп қана қоймай, өндірістік сала мен сауда-саттықты да жаңа деңгейге көтереді. Абай облысы заманауи логистикалық жүйелер мен теміржол тасымалдауларының дамуы арқылы аймақтың экономикалық қуатын арттырып, халықаралық нарықтағы орнын нығайтады.
Авторлары: Шәкәрім университетінің оқытушылары / Жумадилова Г.А. / Бакиева А.Б. / Дюсембина Э.М.