2023 жылдың ақпан айында Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі Мемлекет басшысының тапсырмаларын жүзеге асыру аясында «Tumar Venture Fund LP» венчурлық қорын құру туралы хабарлады. Қордың негізгі инвесторлары «Өнімді инновацияларды ынталандыру» жобасы аясында бірлесіп әрекет ететін Дүниежүзілік банк пен Цифрлық даму министрлігі болды. FPIP жобасы ұлттық инновациялық жүйенің негізгі институттарының әлеуетін нығайтуға бағытталған және инновациялық жобалар мен технологиялық стартаптарды іріктеу мен қолдаудың нарықтық тетіктерін енгізуді, сондай-ақ оларға жеке сектордың қатысуын ынталандыруды көздейді. Қордың басқарушы компаниясы White Hill Capital Ltd.-ге берілген арнайы сенім жыл соңына дейін жеке инвесторлар қаражаты мен FPIP жобасы бойынша бөлінген қаражат есебінен шамамен 19 миллион АҚШ доллары көлемінде капиталды қалыптастыруға мүмкіндік берді. Бұл ретте капиталды 35-50 миллион доллар деңгейіне дейін ұлғайту амбициясы сақталады.

Қордың негізгі міндеті – Қазақстанның жобаларына ерекше назар аудара отырып, өңірлік стартаптарды қолдау және дамыту. 2023 жылдың 11 айына жетпейтін уақыт ішінде Қорды басқарушы компанияның тобы 400-ге жуық өтінішті қарады. Инвестициялық процестің финалистері арасында, мысалы, Codiplay, Zypl.ai және Jobescape сияқты стартаптар болды. Қол қойылған мәмілелердің жалпы санын ескере отырып, өтінімдерді инвестицияға айырбастау конверсиясы шамамен 1,5% құрады, бұл венчурлық салалық стандартқа сәйкес келеді.

Стартаптарға салынған Қор қаражаты жаңа жұмыс орындары түрінде өз жемісін беруде. Мысалы, қазақстандық Codiplay стартапындағы қызметкерлер саны 67%-ға өсіп, 2023 жылдың соңында 20 адамды құрады, тағы 7 адам азаматтық-құқықтық шарт келісімдері негізінде осы стартапта жұмыс істеу мүмкіндігіне ие болды. Қордың барлық портфельдік компанияларында штат санының ұлғаюы байқалады. Сондай-ақ Қордан инвестиция алған стартаптар корпоративтік басқару және бухгалтерлік есеп саласындағы үздік әлемдік тәжірибені енгізіп жатқанын атап өту керек. Осылайша, Қор қаржылық қолдаудан басқа озық тәжірибеге сәйкес есеп беру үшін құжат үлгілерін ұсыну арқылы стартаптарға қолдау көрсетеді.

Қор ұжымы 2023 жылы қараған жобалардың кейбірі бақылау тізіміне (watchlist) енгізілгенін, яғни «жоқ» пен «иә» арасында тұрған үміткерлердің мониторингі жалғасып жатқанын атап өту керек. Оларға Қор ұжымы ақшалай емес ресурстары арқылы көмектесіп жатқанын да айтып өту керек. Қор 2024 жылдың бірінші тоқсанында осы тізімдегі стартаптардан 2-3 жаңа транзакцияны жариялауы мүмкін.

Қордың негізгі салалық басымдықтары - EdTech, FinTech, IndustrialTech, бірақ Қор басқа салалардың перспективалық жобаларын да қарастыруға дайын. Қорға әйгілі sector-agnostic деген терминді қолдануға болатынына қарамастан, Қор бұл терминді жалпы қабылданған түсініктен біршама басқаша түсінеді. Өздері стартап бола отырып, Қор тобы стартаптармен бір тілде сөйлеуге ұмтылады және сараптамалық тәжірибесімен, құнды идеялармен бөлісуге тырысады. Үнемі дамып, үйрене отырып, Қор тобы жаңа инвестициялық мүмкіндіктер мен преференциялардың көкжиегін үздіксіз кеңейтеді.

Қордың жеке даму серпінін Қорды басқарушы White Hill Capital тобының арнайы аймақтық іс-шараларға қатысуы арқылы байқауға болады. Қор жыл сайынғы Digital Almaty, CEVF, Digital Bridge, InMerge Innovation Summit, EdCrunch, Baku ID аясындағы пікір көшбасшыларымен белсенді диалогқа кіреді. Осындай іс-шараларға қатысқан сайын, White Hill Capital тобының ой өрісі кеңейеді. Жаңа нарықтарды ашу демо-күндер және питч-сессиялар аясында серіктестермен ынтымақтасусыз мүмкін емес. Ерекше мысалдар ретінде Silkway Accelerator, Startup Garage, 500Global келтіруге болады.

Аймақтық серіктестермен қарым-қатынас та нығайтылуда. Атап айтқанда, SABAH.HUB (Әзербайжан), Тәжікстан технологиялық университетімен ынтымақтастық туралы келісім жасалды. Ықтимал инвестициялар/бірлескен инвестициялар, сондай-ақ ірі өңірлік университеттер базасында технопарктер аумағында тәлімгерлік, инкубация және акселерация бағдарламаларын құру бойынша келіссөздер жүргізілуде. Бұған қоса, жақында ресми түрде ашылған Al-Farabi Innovation Hub стартаптарымызға Таяу Шығыс нарығына шығуға көмектесетін болады.