2023 жылғы 1 шілдеде ҚР Әлеуметтік кодексі күшіне енген кезден бастап, елімізде мемлекеттік әлеуметтік қорғау инспекторларының институты енгізілді, оның құзыретіне мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау, арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету және әлеуметтік қамсыздандыру саласындағы заңнаманың сақталуын бақылауды жүзеге асыру кіреді. 2024 жылдың басынан бері әлеуметтік инспекторлар 1396 тексеру жүргізді, оның ішінде 449 профилактикалық бақылау шеңберінде, 270 – жоспардан тыс, 677 – прокуратураның талабы бойынша.

Мемлекеттік бақылаумен: әкімдіктер – 60, дәріханалар – 10, арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету орталықтары – 36, ЖК – 23, мектептер – 655, дүкендер – 10, жергілікті атқарушы органдар басқармалары – 28, мәдениет үйлері – 7, мұрағат, мұражайлар – 6, банк филиалы – 4, балабақшалар – 67, колледждер, лицейлер – 3, кафе, мейрамханалар, қонақ үйлер – 3, нотариус – 1, мемлекеттік мекемелер – 15, ауруханалар мен емханалар – 17, санаторийлер – 2, сауда үйлері – 7, қазпошта филиалдары – 3, полиция пункттері – 3, стоматология – 2, оңалту орталықтары – 2, автобус паркі – 1, кітапхана – 1, БЖСМ – 1 және басқалар қамтылды.

Мәселен, Еңбек және әлеуметтік қорғау комитетінің Қостанай облысы бойынша департаменті мүгедектігі бар адамдардың қоғамдық бірлестігінің өтініші негізінде ерекше қажеттіліктері бар адамдар үшін қолжетімділіктің болмауы фактісі бойынша сауда объектісіне жоспардан тыс тексеру жүргізді.

Тексеру нәтижелері бойынша ірі кәсіпкерлік субъектісі айыппұл түрінде әкімшілік жауапкершілікке тартылды, сондай-ақ анықталған бұзушылықтарды жою туралы нұсқама енгізілді.

Сонымен қатар өңірлердегі әлеуметтік инспекторлар мүгедектігі бар адамдардың заңды құқықтарын қамтамасыз ету үшін әлеуметтік инфрақұрылым объектілерінің бейімдеу іс шараларын жүргізуде оң динамиканы атап өтті.

Бірінші топ мүгедектігі бар Рахат Амантаеваның айтуынша, Шымкент қаласында жыл сайын ерекше қажеттіліктері бар адамдар үшін қолжетімді нысандар саны едәуір артып келеді.

«Олардың ішінде білім беру, мәдениет, денсаулық сақтау объектілері, халыққа қызмет көрсететін ұйымдар бар. Егер бұрын тек сыртта пандус орнату туралы айтатын болсақ, қазір ғимараттар іші де бейімделуде, ережеге сәйкес тактильді плиткалар орнатылып, іргелес аумақ ретке келтірілуде – мүгедектігі бар адамдарды тасымалдайтын көліктер үшін арнайы автотұрақ жасақталуда. Жеке секторда объектілердің меншік иелері қол жетімді ортаны құруға жауапкершілікпен қарай бастады», – дейді Рахат Амантаева.

ҚР Еңбекмині Еңбек және әлеуметтік қорғау комитетінің аумақтық департаменттері 2024 жылдың 1 тоқсанында 854 тексеру жүргізіп, анықталған бұзушылықтарды жою туралы 372 ұйғарым бергенін және 81,2 млн теңгеден астам сомаға 344 айыппұл салғанын қосымша атап өтеміз.