13 маусымда Астанада Орталық Азия мен АҚШ арасындағы сауда және инвестиция бойынша негіздемелік келісімінің (TIFA) 15-ші кеңесі өтті.

Қатысушы алты елдің – Қазақстан, АҚШ, Өзбекстан, Қырғызстан, Түркіменстан және Тәжікстан өкілдері TIFA аясында сауда және инвестициялық қатынастарды кеңейту және әртараптандыру перспективаларын талқылады.

Қазақстан делегациясын Премьер-Министрдің орынбасары Серік Жұманғарин басқарды. Вице-премьер жаһандық экономикалық тұрақсыздық, санкциялар, сауда қарама-қайшылықтары және жаһандық жеткізу тізбектеріндегі іркілістер жағдайында бүгінгі TIFA отырысы «сағаттарды салыстыру» және экономикалық күн тәртібіндегі маңызды мәселелер бойынша алдағы басымдықтарды белгілеу үшін практикалық платформа қызметін атқаратынын атап өтті. 

«Өңірдің ең ірі экономикасының бірі және ДСҰ мүшесі ретінде Қазақстан TIFA платформасының екіжақты ғана емес, сонымен қатар өңірлік сауда қатынастарын нығайтудағы жоғары әлеуетін көріп отырмыз. Биыл TIFA Орталық Азия аймақтық кеңесінің отырысын өткізу – өңірлік ынтымақтастық пен тұрақтылықтың үдемелі дамуының тағы бір дәлелі, бұл – Батыс пен Шығыстың жаһандық нарықтарын біріктіру арқылы әлемдік экономиканы тұрақтандыруда маңызды рөл атқарады», — деп атап өтті Серік Жұмангарин.

АҚШ-тың сауда өкілі, елші Кэтрин Тай өз кезегінде TIFA елдері экономикасының тұрақты тұрақты өсуін қамтамасыз ету үшін күш-жігерді бірге үйлестіру қажеттігін атап өтті.

«Орталық Азия АҚШ үшін өте маңызды экономикалық және стратегиялық серіктес болып қала береді. Біз сондай-ақ климаттың өзгеруін, технологиялық және индустриялық прогрестің салдарымен бетпе-бет келіп отырмыз. Тұрақтылығы тұрақты экономикалық өсуді қамтамасыз ететін дәстүрлі жеткізу тізбегін дамыту үшін бірлесіп жұмыс істеу керек. АҚШ сондай-ақ тауар айналымының сапасын арттыруға, автомобильдер мен жартылай өткізгіштер өндірісіне қажетті маңызды металдарды жеткізуге мүдделі», — деп атап өтті Кэтрин Тай. 

TIFA кеңесінің қатысушылары жеткізу тізбектерінің тұрақтылығын арттыру және экономиканы әртараптандыру үшін қажетті жаңа сауда жолдарын әзірлеу мәселелерін талқылады.

Анықтама үшін: Сауда және инвестиция бойынша негіздемелік келісім (TIFA) 2004 жылдың маусым айында Вашингтон қаласында АҚШ, Қазақстан, Өзбекстан, Қырғызстан, Тәжікстан және Түркіменстан арасында қол қойылған. Келісім халықаралық сауданы кеңейту және шетелдік инвестициялар тарту, сондай-ақ ОА елдері мен Ауғанстан арасындағы сауда қатынастарын орнату шараларын қарастырады, бұл аймақтық тұрақтылық пен қауіпсіздікті нығайтуға ықпал етеді. TIFA аясында Америкалық-Орталықазиялық сауда және инвестициялар кеңесі құрылды. TIFA аясында Американдық-Орталық Азия сауда және инвестициялар кеңесі құрылды. 2023 жылы Қазақстан мен TIFA елдері арасындағы тауар айналымы 6,3%-ға өсіп, $11,7 млрд-қа жетті (2022 жылы – $11,0 млрд). 

2023 жылы Қазақстан мен АҚШ арасындағы екіжақты сауда 33%-ға өсіп, $4 млрд-тан асты. 2024 жылдың қаңтар-сәуір айларында тауар айналымы $1,4 млрд-ты құрады, бұл 2023 жылғы көрсеткішпен салыстырғанда 17,3%-ға жоғары ($1,2 млрд).