Үкіметте ҚР Премьер-Министрінің орынбасары Серік Жұманғариннің төрағалығымен жер комиссиясының жаңа форматтағы отырысы өтті.

Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша бұрынғы Жерді алып қою жөніндегі комиссияның атауы мен жұмыс форматы Ауыл халқының мұқтажы үшін жерді қайта бөлуді, сондай-ақ жер ресурстарын ұтымды пайдалануды бақылау жөніндегі республикалық комиссияға өзгертілді.

Комиссияны жаңа форматта қараудың басты мәселесі – жерді тиімді пайдаланушылардың мүдделеріне нұқсан келтірмеу үшін пайдаланылмаған, сондай-ақ заңсыз берілген жерлерді мемлекетке қайтару рәсімін оңайлату. 

Ұсыныстарды әзірлеу үшін ауыл шаруашылығы министрлігі Арнайы комиссияның іс-қимыл алгоритмін әзірледі, ол жергілікті жерлерде салық төлеуді, инвестиция тартуды және өңірлердегі тиісті ауыл шаруашылығы аумақтарын дамытуды қамтамасыз ететін қолданыстағы ауыл шаруашылығы өндірушілері мен ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеушілер үшін құқықты жалғастыру мәселелерін реттеумен айналысатын болады.

Әзірленген алгоритмге сәйкес Арнайы комиссия екі тізімді – адал және жосықсыз жер пайдаланушыларды қалыптастырады. Адал таңдау критерийлері: жерді өз мақсатына сай пайдаланыңыз, салық төлеңіз, инвестиция тартыңыз, сол аймақта тұрыңыз және оны дамытуға инвестиция салыңыз. Жосықсыз пайдаланушылар: өз жер учаскелерін заңдарды бұза отырып пайдаланады немесе мүлдем пайдаланбайды.

Серік Жұманғарин барлық нюанстарды пысықтау үшін әділет және Министрліктері мамандарының қатысуымен ұсынылған алгоритмді пысықтауды тапсырды.

Комиссия отырысында тиісті заңнамалық өзгерістер енгізу арқылы шекаралық елді мекендердің тұрғындары үшін жер учаскелерін беру мүмкіндігі мәселесі қаралды. Бұл мәселені бұрын Үкіметтегі кеңесте депутат Ерлан Саиров көтерген болатын. Атап айтқанда, ШҚО-да шекаралық аумақта тұрғындар басқа елдерге экспорттау үшін жоңышқа өсіруге дайын. Жер кодексіне сәйкес шекара белдеулерінде мал жаюға және шөп шабуға рұқсат етіледі. Бірақ жерді жеке меншікке және уақытша жер пайдалануға беруге жол берілмейді.

Серік Жұманғарин осы аумақтардағы қауіпсіз режимге қойылатын барлық талаптарды ескере отырып, шекаралық өңірлердің – Абай, Жетісу, Алматы, Жамбыл және Шығыс Қазақстан облыстарының тұрғындарына жер учаскелеріне құқықтар беру мүмкіндігіне толық талдау жүргізуді тапсырды. 

Жалпы, 2024 жылдың басынан бастап АШМ Жер ресурстарын басқару комитетінің республика бойынша аумақтық бөлімшелері жер пайдаланушыларға қатысты 2 млн га жалпы алаңда 1302 жоспардан тыс тексеру жүргізді, 1,4 млн га алаңда жер заңнамасын бұзушылықтарды жою туралы 953 ұйғарым енгізілді.

Бұрын берілген ұйғарымдар бойынша биыл 254 мың га алқапта ауыл шаруашылығы жерлерін игеру басталды. 2024 жылдың басынан бастап қайтаруға жоспарланған 2 млн га ауыл шаруашылығы жерлерінен 1,5 млн га қайтарылды.