Ғарыштық мониторинг – мемлекеттік органдар үшін шешім қабылдауға қажетті аналитикалық ақпаратпен қамтамасыз ету жүйесі. Бұл деректерге дайын форматта арнайы геосервистерді пайдалана отырып, интернет арқылы қол жеткізуге болады. Ол өңдеу, талдау, түсіндіру және соңғы нәтижелерге қол жеткізу кезеңдерін қамтиды.

«Қазақстан Ғарыш Сапары» ҰК» АҚ Қазақстанның бүкіл аумағында, яғни, жерді қашықтықтан зондтау (ЖҚЗ) деректері пайдаланылатын әртүрлі салаларда ғарыштық мониторингті жүзеге асырады. Оған экология, ауыл шаруашылығы, орман шаруашылығы, су ресурстары, төтенше жағдайлар, жерді және жер қойнауын пайдалану кіреді.

Ғарыштық мониторинг тетігінің басты ерекшеліктерінің бірі –деректердің дұрыстығы. Яғни, пайдаланушылар барлық ұсынылған деректі қайта тексере алады, өйткені нәтижелермен бірге, талдау жүргізілген бастапқы деректер ұсынылады.

Цифрлар:

Ғарыштық мониторинг заңсыз тау-кен өндірісіне қатысты 2503 жағдайды анықтады, оның ішінде 2023 жылы 77 жаңа жағдай, аумақтың  өзгеруімен байланысты 377 тарихи жағдай, аумақтың өзгермеуімен байланысты 2049 тарихи жағдай тіркелген. Сондай-ақ, Қазақстандағы барлық облыстың жер ресурстарын ұтымды пайдаланудың ғарыштық мониторингі 0,9 миллион гектар пайдаланылмайтын егістік алқабын анықтады.

2023 жылғы ғарыштық мониторинг нәтижелері бойынша 22 қаланың аумағында тіркелмеген жер учаскелерінің жалпы саны шамамен 296 мыңды құрайды.

2023 жылы Қазақстандағы 22 қаланың аумағында коммерциялық мақсаттағы пайдаланылмайтын жер учаскелеріне ғарыштық мониторинг жүргізілді, оның нәтижелері бойынша жалпы ауданы 4 351 га болатын 2 154 учаске анықталды.

Ғарыштық мониторинг нәтижелерін пайдалану үшін әр бағыт бойынша пайдаланушыларға деректер ұсынылатын арнайы геоақпараттық сервистер құрылды.

Мониторинг кезінде KazEOSat-1 отандық ғарыш аппаратынан кеңістіктік ажыратымдылығы жоғары суреттер пайдаланылады, ол қаладағы нысандар мен өзгерістерді анықтау үшін егжей-тегжейлі түсірілім жүргізуге мүмкіндік береді. Сондай-ақ кең аумақты мониторингілеуге және ауыл шаруашылығы алқаптары, табиғи ресурстар сынды алаңдық нысандардың жай-күйін белгілеуге арналған кеңістіктік ажыратымдылығы орташа KazEOSat-2 спутнигі пайдаланылады.

Қазақстанның ғарыштық мониторингі-цифрландырудың тиімді құралдарының бірі. Аналитикалық деректерді пайдалану кең аумақтарды, соның ішінде шалғай және шалғай аймақтарды бақылауға мүмкіндік береді. Ғарыштық деректер мұрағаты көптеген жылдар бойы экологиялық жағдайға салыстырмалы талдау жасауға мүмкіндік береді.